Wilde dieren
Door historische bronnen en door archeozoologie, het deel van de archeologie wat zich bezig houdt met dieren, hebben we een aardig beeld van de wilde dieren die aanwezig waren in het toenmalige Berlewalde.
Een van de beste bronnen is een oorkonde uit 944 AD, waarin de Duitse koning Otto I het verbied om in het gebied van Berlewalde te jagen op (bepaalde) wilde dieren.
In de oorkonde staat in het latijn een opsomming: "cervos, ursos, capreas, apros, bestias insuper, que Teutonica lingua elo aut scelo appellantur". Vertaald betekend dat: Edelhert, Beer, Ree, Wildzwijn, Eland en Wild Paard. Het woord 'scelo' komt ook voor in andere oorkonden en duidt van origine de (oude) hengst van de kudde wilde paarden in het 'koningswoud' aan. Dat was een zeldzame, en daarom voor de koning, bestemde jachtbuit. Op de wilde paarden gaan we wat meer in detail in. Van Eland zijn archeologische vondsten bekend uit heel Nederland.
Het Oerrund wordt niet genoemd, maar kwam volgens archeologische vondsten in Oost-Nederland voor tot in de 7de eeuw AD en wellicht nog later. Dat valt in de periode die Berlewalde beslaat. In omliggende gebieden, zoals de Ardennen, kwam het Oerrund nog enkele eeuwen langer voor. Het is echter niet waarschijnlijk dat er nog grote kuddes rond liepen in Berlewalde.
Roofdieren worden niet vermeld in oorkondes, omdat die documenten voornamelijk gaan over jachtwild. Wolven liepen er sowieso rond, de laatste wolf in Nederland werd pas in 1847 gedood. Daarnaast zal de lynx ook aanwezig zijn geweest.
Huidige tijd
Het is niet zonder meer mogelijk om de toenmalige verzameling dieren weer terug te brengen.
Voor wilde zwijnen geldt een zogenaamd 'nulstand beleid' buiten de Veluwe en nationaal park de Meinweg. Wilde zwijnen rukken echter steeds meer op vanuit België, en bij Nijmegen vanuit Duitsland. Edelherten komen bij Twente en de Achterhoek de grens over en bij Winterswijk planten ze zich ook al voort. Wolven zijn enkele malen gesignaleerd in Nederland en rukken in heel Europa steeds meer op. Het is dus goed mogelijk dat in grotere aaneengesloten natuurgebieden in het Berlewalde gebied, deze dieren vanzelf weer terug komen.
In de gehele Achterhoek komen reeën in voldoende aantallen voor. Deze soort is dus al aanwezig.
Het is niet waarschijnlijk dat de beer snel terug zal komen. De omstandigheden zijn er ook niet naar om beren uit te zetten in het gebied.
Er is in 2010 gesproken over het herintroduceren van elanden in de Biesbosch, maar er is nog niks van gekomen. Bovendien zijn daar hoge en sterke hekwerken voor nodig.
Wat betreft wilde paarden zijn de mogelijkheden anders. Natuurlijke begrazing door runderen en paarden gebeurd in veel gebieden in Nederland. Het is dus geen probleem om kuddes paarden op te zetten in daarvoor geschikte gebieden in Berlewalde.
Een van de beste bronnen is een oorkonde uit 944 AD, waarin de Duitse koning Otto I het verbied om in het gebied van Berlewalde te jagen op (bepaalde) wilde dieren.
In de oorkonde staat in het latijn een opsomming: "cervos, ursos, capreas, apros, bestias insuper, que Teutonica lingua elo aut scelo appellantur". Vertaald betekend dat: Edelhert, Beer, Ree, Wildzwijn, Eland en Wild Paard. Het woord 'scelo' komt ook voor in andere oorkonden en duidt van origine de (oude) hengst van de kudde wilde paarden in het 'koningswoud' aan. Dat was een zeldzame, en daarom voor de koning, bestemde jachtbuit. Op de wilde paarden gaan we wat meer in detail in. Van Eland zijn archeologische vondsten bekend uit heel Nederland.
Het Oerrund wordt niet genoemd, maar kwam volgens archeologische vondsten in Oost-Nederland voor tot in de 7de eeuw AD en wellicht nog later. Dat valt in de periode die Berlewalde beslaat. In omliggende gebieden, zoals de Ardennen, kwam het Oerrund nog enkele eeuwen langer voor. Het is echter niet waarschijnlijk dat er nog grote kuddes rond liepen in Berlewalde.
Roofdieren worden niet vermeld in oorkondes, omdat die documenten voornamelijk gaan over jachtwild. Wolven liepen er sowieso rond, de laatste wolf in Nederland werd pas in 1847 gedood. Daarnaast zal de lynx ook aanwezig zijn geweest.
Huidige tijd
Het is niet zonder meer mogelijk om de toenmalige verzameling dieren weer terug te brengen.
Voor wilde zwijnen geldt een zogenaamd 'nulstand beleid' buiten de Veluwe en nationaal park de Meinweg. Wilde zwijnen rukken echter steeds meer op vanuit België, en bij Nijmegen vanuit Duitsland. Edelherten komen bij Twente en de Achterhoek de grens over en bij Winterswijk planten ze zich ook al voort. Wolven zijn enkele malen gesignaleerd in Nederland en rukken in heel Europa steeds meer op. Het is dus goed mogelijk dat in grotere aaneengesloten natuurgebieden in het Berlewalde gebied, deze dieren vanzelf weer terug komen.
In de gehele Achterhoek komen reeën in voldoende aantallen voor. Deze soort is dus al aanwezig.
Het is niet waarschijnlijk dat de beer snel terug zal komen. De omstandigheden zijn er ook niet naar om beren uit te zetten in het gebied.
Er is in 2010 gesproken over het herintroduceren van elanden in de Biesbosch, maar er is nog niks van gekomen. Bovendien zijn daar hoge en sterke hekwerken voor nodig.
Wat betreft wilde paarden zijn de mogelijkheden anders. Natuurlijke begrazing door runderen en paarden gebeurd in veel gebieden in Nederland. Het is dus geen probleem om kuddes paarden op te zetten in daarvoor geschikte gebieden in Berlewalde.